Polskie style narodowe 1890–1918

piątek, 2 lipca 2021 - niedziela, 2 stycznia 2022

  • piątek, 2 lipca 2021 - niedziela, 2 stycznia 2022
>

Wystawa „Polskie style narodowe” w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie rozpoczyna cykl „4 × nowoczesność”, na który złożą się cztery wystawy w MNK w latach 2021–2024 poświęcone poszukiwaniu oryginalnych wzorców modernizacyjnych w sztuce, designie i architekturze polskiej XX i XXI wieku.

Tematyka wystawy odnosi się do trwającej około roku 1900 w Europie, zwłaszcza w Europie Środkowo-Wschodniej i Skandynawii, debaty na temat stylu narodowego, czyli odrębnej stylistycznie formy wyrażającej wyjątkowość danej kultury. Źródeł takiej narodowej formy poszukiwano zarówno w regionalnych odmianach stylów historycznych, jak i w kulturze ludowej, dążąc do odróżnienia się od późnego historyzmu, a także od secesji. Z tego też względu idea nowego stylu była krokiem w stronę XX wieku, w tym takich tendencji, jak modernizm organiczny czy regionalizm w architekturze. Dla Polski i innych krajów środkowoeuropejskich pozbawionych politycznej niezależności styl narodowy był również potwierdzeniem ich niepodległościowych ambicji, dowodem na kulturową odrębność i samodzielność. Polscy artyści na przełomie XIX i XX wieku potrafili wypracować oryginalne, wysokiej klasy formy artystyczne, pokazując wyjątkowość rodzimej kultury. Jednocześnie ich osiągnięcia wpisywały się w ogólnoeuropejski fenomen odkrywania narodowych korzeni kultury współczesnej, który historia sztuki i architektury nazywa obecnie narodowym romantyzmem. Idee sprzed wieku nie straciły swojej aktualności, a wystawa wpisuje się w dzisiejszą debatę na temat znaczenia tradycji narodowych we współczesnym świecie i relacji lokalność – globalizacja. Ponadto, ze względu na powiązanie nowego stylu z odkrywaniem natury w regionach uznawanych za narodowe enklawy, wystawa odnosi się także do treści ekologicznych i ich wpływu na kulturę współczesną, model domu czy architekturę wnętrz. Ma ona również, tak jak i kolejne wystawy z planowanego cyklu, pokazywać treści istotne dla współczesnych projektów modernizacji Polski, wskazując na ich historyczne konteksty i precedensy.

Wystawę podzielono na pięć części. W pierwszej zostaną pokazane przykłady polskiego stroju narodowego z 2. połowy XIX wieku. W części drugiej będzie prezentowany styl zakopiański, a w trzeciej poszukiwania narodowej formy w oparciu o sztukę ludową z Huculszczyzny. W kolejnej części znajdą się projekty promujące ideę stylu narodowego artystów z Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana i Warsztatów Krakowskich, a na zakończenie zostanie podkreślone znaczenie wystawy architektury i wnętrz, która odbyła się w Krakowie w 1912 roku, oraz związek narodowej formy z opracowanym na ziemiach polskich językiem esperanto, który miał służyć komunikacji między różnymi narodami, podkreślając wartość treści zarówno uniwersalnych, jak i narodowych.

Gmach Główny

al. 3 Maja 1

Najważniejsze zjawiska w polskiej sztuce XX i XXI wieku, historia broni i umundurowania w Polsce, galeria rzemiosła oraz kilkanaście dużych wystaw czasowych w roku.

Szybko poszerzające się zbiory założonego w 1879 roku Muzeum Narodowego wymagały przestrzeni, jakiej wówczas w Krakowie brakowało. Dlatego na początku XX wieku zrodziła się myśl o budowie nowego gmachu, który miałby zarazem upamiętniać wieloletnie starania Polaków o odzyskanie niepodległości. Zaraz po zakończeniu I wojny światowej, w wolnej już Polsce, zaczęto pozyskiwać środki na budowę odpowiedniej siedziby. Wznoszenie gmachu przy wytyczonych nieco ponad dwie dekady wcześniej reprezentacyjnych Alejach Trzech Wieszczów rozpoczęto w 1934 roku. Dziś Muzeum Narodowe w Krakowie liczy kilkanaście oddziałów, zaś w Gmachu Głównym czynne są aż trzy stałe galerie. Na parterze umieszczono zbiory militariów – ekspozycja Broń i Barwa w Polsce (galeria nieczynna do odwołania) przedstawia historię polskiego uzbrojenia i umundurowania od czasów średniowiecza do II wojny światowej. W Galerii Rzemiosła Artystycznego pokazano kolekcje tkanin, złotnictwa, szkła, ceramiki, mebli, instrumentów muzycznych oraz judaików pozwalające prześledzić przemiany stylowe od wczesnego średniowiecza po XX wiek. Galeria Sztuki Polskiej XX i XXI wieku w chronologiczno-problemowym układzie prezentuje ważne tendencje w malarstwie, rzeźbie, grafice polskich artystów XX i początku XXI stulecia. W salach wystaw zmiennych organizowane są największe ekspozycje czasowe Muzeum Narodowego w Krakowie.

Bilety na wystawy stałe: normalny 32 zł, ulgowy 25 zł, rodzinny 64 zł, wstęp wolny na wystawy stałe we wtorek

OK Nasz strona korzysta z plików cookies w celach statystycznych, marketingowych i promocyjnych. Możesz wyłączyć tą opcję w ustawieniach prywatności swojej przeglądarki.