14. Międzynarodowy Festiwal Teatralny Boska Komedia
piątek, 3 grudnia 2021, 00:01 - niedziela, 12 grudnia 2021
Jaśniejsza od gwiazd
Festiwal Boska Komedia to od lat nie tylko święto polskiego teatru, ale i głos w sprawach ważnych dla polskiego społeczeństwa.
Jak zapowiadają organizatorzy, 14. Międzynarodowy Festiwal Teatralny Boska Komedia mimo pandemii odbędzie się zarówno online, jak i w trybie stacjonarnym. Zobaczymy ponad 30 spektakli, w tym trzy przestawienia premierowe. Motto tegorocznej edycji brzmi Post tenebras lux – Po ciemności światło. Jak mamy je rozumieć?
„Chodzi o światło, które rozbija dominujący mrok, wskazuje nam kierunek i nie pozwala się poddawać – mówi dyrektor festiwalu Bartosz Szydłowski. – Zdarzenia na wschodniej granicy, upadlający język polityki, prowokacyjne ustawy wyprowadzające ludzi na ulice, coraz mniej symboliczna przemoc, w końcu bezradność wobec pandemii, groźby kolejnego lockdownu sprawiają, że chociaż trudno się robi festiwal teatralny, to wiara w jego fundamentalną rolę w odzyskiwaniu tego, co głęboko ludzkie, jest jeszcze większa”.
Żywie Biełaruś!
Dzięki inicjatywie i wsparciu Instytutu Adama Mickiewicza oraz Instytutu Teatralnego im. Z. Raszewskiego widzowie będą mieli okazję poznać współczesny białoruski dramat. W ramach tegorocznego pasma poświęconego teatrowi z Białorusi zobaczymy najnowszą premierę Teatru im. H. Modrzejewskiej z Legnicy w reżyserii Łukasza Kosa na podstawie tekstu Andrieja Kurieńczyka Głosy nowej Białorusi będącego opartą na faktach historią ofiar represji w kraju uciskanym przez Łukaszenkę. Poznamy efekty pracy rezydencji białoruskich artystów związanych z niezależną grupą teatralną Kupałowcy: Zapiski oficera Armii Czerwonej wg powieści Sergiusza Piaseckiego oraz Najpiękniejszy wschód, a także performatywne czytania Policji Sławomira Mrożka z Teatru Polskiego w Warszawie oraz Darkroom Nikity Illijczyka z Teatru Polskiego w Bydgoszczy.
U bram piekieł
Po rocznej pandemicznej przerwie Boska Komedia przywraca konkurs Inferno. Dziewięć spektakli zrealizowanych w mijającym sezonie będą oceniać jurorzy z Francji, Rosji, Hiszpanii, Niemiec, Grecji, Rumunii, Bośni i Hercegowiny oraz Litwy.
Festiwal rozpocznie spektakl Czerwone nosy w reżyserii Jana Klaty z Teatru Nowego w Poznaniu. Średniowieczna groteska z czasów zarazy o kościelnych manipulacjach rzeczywistością, pragnieniu władzy i bogactwa wpisuje się mocno w głośne dyskusje o społecznej degradacji roli Kościoła w Polsce.
Zobaczymy również spektakl Onko Weroniki Szczawińskiej z TR Warszawa: bardzo osobistą historię reżyserki dotkniętej rakiem piersi i doświadczającej absurdów systemu polskiej służby zdrowia.
Na scenie zagości także twórczość Antoniego Czechowa. Wujaszek Wania Małgorzaty Bogajewskiej z Teatru Ludowego w Krakowie i Komedia. Wujaszek Wania w reżyserii Jędrzeja Piaskowskiego z Teatru Zagłębia w Sosnowcu to dwa różne podejścia do rosyjskiego dramatopisarza, pozostające jednak w tej samej orbicie tęsknoty za lepszym światem i niemocą realizacji marzeń.
Tysiąc i jedna noc. Szeherezada 1979 w reżyserii Wojtka Farugi z Teatru im. J. Słowackiego przywoła wizytę Oriany Fallaci w fundamentalistycznym Iranie i zada prowokacyjne pytanie, czy nie jest naiwną wiara, że oświeceniowa myśl i europejskie wartości są w stanie nawiązać dialog z reżimami Bliskiego Wschodu.
Spektakl Tiki i inne zabawy Dominiki Knapik (Wrocławski Teatr Pantomimy) również porusza się w świecie czechowowskich motywów – z dużą swobodą i dezynwolturą – lecząc nas zarazem z traumy epidemii, której wszyscy w mniejszym lub większym stopniu doświadczyliśmy.
Wstyd w reżyserii Małgorzaty Wdowik (Nowy Teatr w Warszawie) dotknie z kolei problemów mechanizmów wykluczania i prób wyzwolenia się z nich. W rolach głównych zobaczymy wybitne aktorki z trzech różnych pokoleń: Ewę Dałkowską, Magdalenę Cielecką i Jaśminę Polak.
Wątki kobiece poruszy również spektakl Halka z Narodowego Starego Teatru w reżyserii Anny Smolar, która rzuca nowe interpretacyjne światło na nieco archaiczny tekst libretta opery Stanisława Moniuszki: ukazuje proces wyzwalania ze schematów i więzów XIX-wiecznej historii, będący jednocześnie swoistym manifestem współczesnej młodej kobiety.
Z kolei w Sonacie jesiennej w reżyserii Grzegorza Wiśniewskiego (Teatr Narodowy w Warszawie) społeczne napięcie, jakiego doświadczamy, przefiltrowane jest przez głęboki, introspekcyjny dramat rodzinny, gdzie niedojrzała relacja matki z córką, brak zrozumienia i wzajemne oczekiwania tworzą pejzaż poranionych i przegranych ludzi.
Solidarność pokoleń
Czas pandemii najbardziej dotknął młode pokolenie twórców, dlatego dyrektor festiwalu Bartosz Szydłowski zdecydował o formie konkursowej sekcji Paradiso, która nie tylko pozwoli wyróżnić młode osobowości artystyczne, ale i realnie pomóc im finansowo. „Włączenie do konkursu prac dyplomowych studentów jest z jednej strony zawodowym gestem solidarności z najmłodszymi, z drugiej – podyktowane ciekawością energii, która już za chwilę będzie miała wpływ na kierunek rozwoju polskiego teatru” – mówi Bartosz Szydłowski.
Zobaczymy więc młody polski teatr w bardzo różnorodnych odsłonach: nonkonformistyczny, osobisty, odważny, poszukujący nowych form, sięgający po ważne społecznie tematy.
Grzegorz Jaremko wraz z młodym zespołem Teatru Studio zaprezentuje Raj. Potop – pierwszą część trylogii klimatycznej austriackiego dramatopisarza Thomasa Köcka. W mocno feministycznym projekcie choreografki Ramony Nagabczyńskiej Silenzio przekonamy się, w jaki sposób teatr, taniec i opera łączą się i nawzajem kwestionują. W spektaklu Serce reżyser Wiktor Bagiński opowie własną historię dorastania i młodości w ogarniętej ksenofobią Polsce.
Oprócz tego zobaczymy Maszynę, debiut teatralny Jagody Szelc, znanej do tej pory ze twórczości filmowej (Wieża. Jasny dzień, Monument) oraz spektakle: Popatrz na mnie w reżyserii Ewy Kaim – w którym wystąpią studenci Wydziału Wokalno-Aktorskiego krakowskiej AST – Arianie Beniamina M. Bukowskiego z Narodowego Starego Teatru, Bezpieczne miejsce Tomasza Fryzła z Łaźni Nowej, Darwin albo jego dzieci Magdaleny Miklasz, Hey U Agnieszki Glińskiej oraz Klub Weroniki Szczawińskiej.
Master class
Dwa najbardziej dyskutowane spektakle mijającego sezonu – Odyseja. Historie dla Hollywood Krzysztofa Warlikowskiego oraz 3siostry Luka Percevala – zaprezentowane będą w nurcie mistrzowskim. Odyseję… ze względów organizacyjnych zobaczymy w połowie stycznia jako post scriptum grudniowego festiwalu.
Pasmo Purgatorio tradycyjnie zaprezentuje efekty współpracy produkcyjnej festiwalu z innymi teatrami. Wśród nich znajdą się: muzyczny performans Purification w reżyserii Katarzyny Kalwat z muzyką Agaty Zubel; koprodukcja z Teatrem Zagłębie z Sosnowca, czyli spektakl Kreszany w reżyserii Oleny Apczel oraz Przemiany w reżyserii Michała Borczucha będące koprodukcją Festiwalu Mała Boska Komedia ze Studio teatrgaleria z Warszawy i Teatrem Polskim z Bydgoszczy.
Nie zabraknie i krakowskich akcentów. Na scenie zagoszczą: najnowsza premiera Narodowego Starego Teatru, czyli Obywatelka Kane Joli Janiczak w reżyserii Wiktora Rubina, Śnieg Bartosza Szydłowskiego z Łaźni Nowej, a także obchodzący 25-lecie premiery spektakl Rodzeństwo w reżyserii Krystiana Lupy (Narodowy Stary Teatr).
Ważną częścią festiwalu będą panelowe dyskusje oraz spotkania z twórcami po spektaklach. Panele dotyczyć będą: nowego teatru w Rosji, festiwali w postpandemicznym krajobrazie oraz zjawiska #MeToo, które w ostatnim sezonie zdominowało środowisko teatralne. Gośćmi będą specjaliści z całego świata, a tłumaczone symultanicznie spotkania poprowadzą eksperci: Agnieszka Lubomira Piotrowska, Kathrin Deventer, Robert Piaskowski i Katarzyna Janowska. W programie również czytanie performatywne znakomitej książki Mateusza Pakuły Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję z udziałem aktorów z kieleckiego Teatru im. S. Żeromskiego, rozmowa z autorem, prowadzona przez Justynę Sobolewską oraz prezentacja założeń koprodukcji teatralnej.
W sieci
Nurt online tegorocznej edycji Boskiej Komedii znakomicie wpisuje się w przestrzeń hasła głównego festiwalu. W ramach tej odsłony będzie można zobaczyć sześć znakomitych spektakli uznanych polskich reżyserek i reżyserów, które zostaną jednorazowo udostępnione widzom na platformie PLAY KRAKOW. Pokazy będą limitowane czasowo i bezpłatne.
Wyjątkowym wydarzeniem będzie udostępnienie online wg powieści W.G. Sebalda – znakomitego przedstawienia Krystiana Lupy z Teatru Młodzieżowego w Wilnie. Innym litewskim akcentem będzie spektakl Między nogami Leny, czyli Zaśnięcie Najświętszej Marii Panny według Michelangela da Caravaggia w reżyserii Agaty Dudy-Gracz z Teatru Dramatycznego w Kłajpedzie.
Z polskich propozycji na pewno warto zobaczyć monumentalny spektakl Fanny i Aleksander w reżyserii Łukasza Kosa z Teatru im. H. Modrzejewskiej w Legnicy na podstawie filmu Bergmana oraz Powrót do Reims w reżyserii Katarzyny Kalwat według powieści Didiera Eribona i z wybitną rolą Jacka Poniedziałka.
Dwie ostatnie propozycje nurtu online to spektakle formalnie mniejsze, ale za to emanujące wielką siłą wyrazu i sprowadzające mit walki światła z ciemnością na grunt naszego „tu i teraz”. Pierwszy z nich – On wrócił w reżyserii Roberta Talarczyka z Teatru Śląskiego w Katowicach – eksplorując fantastyczną i groteskową ideę powrotu Hitlera na Ziemię (znakomita rola Artura Święsa!), traktuje o powrocie faszyzmu i jego popularności w dzisiejszym świecie. Drugi spektakl, czyli Kruk z Tower Białorusina Andrieja Iwanowa w reżyserii Aldony Figury z Teatru Dramatycznego, szuka z kolei światła w mrokach internetu, poruszając niezwykle ważny problem kryzysu tożsamości młodych ludzi, całkowicie od sieci zależnych.
***
„Im ciemniej w rzeczywistości, tym jaśniej na scenie teatralnej. Ten paradoks jest zasadą, która wyróżnia sztukę spośród innych ludzkich aktywności” – mówi Bartosz Szydłowski. Niech Festiwal Boska Komedia ponownie rozświetli mroki naszej ponurej rzeczywistości!
Justyna Skalska, Karnet – Kraków Culture
Teatr Łaźnia Nowa
os. Szkolne 25
Łaźnia Nowa to miejsce niekonwencjonalnych spektakli, koncertów, spotkań oraz happeningów łączących aktywność artystyczną i społeczną. Teatr jest głównym organizatorem festiwalu Boska Komedia.
Jedna z najmłodszych krakowskich scen. Od 2005 roku działa na osiedlu Szkolnym w Nowej Hucie. Oprócz spektakli odbywają się tu koncerty, spotkania i happeningi, realizowane są projekty łączące aktywność artystyczną i społeczną, często wychodzące poza przestrzeń teatru. Łaźnia Nowa należy do międzynarodowego stowarzyszenia Trans Europe Halles skupiającego instytucje kultury działające w przestrzeniach postindustrialnych, jest również organizatorem Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Boska Komedia.
Polecamy
Disney. Król Lew – film z muzyką na żywo
niedziela, 26 maja 2024, 17:00
Miesiąc Krakowianek 2024
piątek, 1 marca 2024 - niedziela, 31 marca 2024
Wszystko, co widzę
poniedziałek, 11 marca 2024 - piątek, 29 marca 2024
11. Krakowska Wiosna Wiolonczelowa
czwartek, 21 marca 2024 - czwartek, 28 marca 2024