Wyspiański wyzwala

24 października 2017

Losy młodopolskiego twórcy Stanisława Wyspiańskiego od narodzin do śmierci związane są z Krakowem. To również artysta – ten, co „kochał Kraków” i ten, „co go z tej miłości również nienawidził” – chyba najbardziej emocjonalnie związany z naszym miastem.

W związku z przypadającą w tym roku 110. rocznicą śmierci, a w 2019 roku 150. rocznicą urodzin wybitnego dramaturga, reformatora teatru, poety, malarza, grafika, architekta i projektanta mebli, który zmarł 28 listopada 1907 roku, mając zaledwie 38 lat, w stolicy Małopolski realizowany jest projekt Kraków – miasto Stanisława Wyspiańskiego. Projekt Miasto Kraków rozpoczął się wiosną tego roku od akcji Wyspiański wychodzi na pole. Krakowianie na placu przed Gmachem Głównym Muzeum Narodowego sadzili rośliny znane z Zielnika. Można było wziąć udział w pochodzie Lajkonika, a także dołączyć do spacerów szlakiem Wyspiańskiego. Artysta „pojawił się” także przy okazji wrześniowego festiwalu Genius Loci, w październiku można było posłuchać wyjątkowego koncertu w ICE Kraków Konieczny Wyspiańskiemu, natomiast słowa Chochoła, postaci z Wesela („Co się w duszy komu gra, co kto w swoich widzi snach”), stały się motywem przewodnim tegorocznej 7. Nocy Poezji. Dzięki Szlakowi Stanisława Wyspiańskiego, który uruchomiło Muzeum Narodowe w Krakowie, można poznawać nasze miasto oczami słynnego artysty.

Na listopad zaplanowano kulminację projektu. Muzeum Historyczne zaprosi nas 18 listopada do Rydlówki na tradycyjne osadzanie chochoła (obrzęd okrywania krzaka róży słomą), upamiętniające wydarzenia z 1900 roku: ślub i wesele Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną, które stało się kanwą słynnego dramatu, a dla mieszkańców Krakowa i Bronowic wielkim świętem, dającym początek długoletniej tradycji.

W Teatrze im. J. Słowackiego odbędzie się kolejna festiwalowa odsłona projektu Wyspiański wyzwala 2 (11, 12 listopada). Na scenie MOS Paweł Świątek zaprezentuje premierowo swoją interpretację dramatu Wyspiańskiego Bolesław Śmiały – na historycznym przykładzie konfrontacji króla Bolesława i biskupa Stanisława reżyser chce pokazać napięcie między polityką a Kościołem. „Bo czy aby na pewno biskup tak bardzo różnił się od króla? Ich spór, który zakończył się morderstwem biskupa, wygnaniem króla i przejęciem władzy przez królewskiego brata – uświadamia nam, jak wiele Kościół w Polsce miał do powiedzenia w sprawach społecznych”. Natomiast na Dużej Scenie teatru przy pl. św. Ducha zobaczymy Wyzwolenie, jeden z najważniejszych i jednocześnie najtrudniejszych do wystawienia polskich utworów dramatycznych. Rozliczający się z mitami romantyzmu wielki traktat o teatrze i patriotyzmie przeniósł na deski teatru Radosław Rychcik, reżyser znany z przewrotnego podejścia do scenicznej tradycji.

W Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie na stałe można oglądać m.in. projekty witraży wawelskich. Od 28 listopada staną się one częścią monograficznej wystawy Wyspiański – wszechstronnej prezentacji dzieł artysty wraz z pokazem specjalnie na tę okazję zrekonstruowanego według oryginalnych kartonów witraża Apollo spętany. Ekspozycja będzie okazją do dyskusji na temat prezentowanej przez Wyspiańskiego wizji polskości i wprowadzeniem do Roku Niepodległości.

Na listopad zaplanowano również konferencję Wyspiański. Restart (20-22 listopada). poświęconą twórczości czwartego wieszcza. W programie znajdą się wykłady mistrzowskie, debaty z udziałem czołowych polskich badaczy, ludzi związanych z mediami, teatrem, socjologów, filozofów, historyków, historyków sztuki i literatury. Konferencji będą towarzyszyć zajęcia edukacyjne skierowane do różnych grup odbiorców.

Jak podkreślają organizatorzy, projekt nie ma jednak charakteru typowo rocznicowego. „To początek długoletniej polityki miejskiej w szerokim tego słowa znaczeniu” – deklaruje Andrzej Kulig, zastępca prezydenta Krakowa ds. polityki społecznej, kultury i promocji. I dodaje: „Chcemy dać czytelny sygnał, że Wyspiański jest dla Krakowa swego rodzaju ikoną czy marką”. Co nas zatem jeszcze czeka? „Proponujemy mocne wizualnie punkty orientacyjne na kulturalnej mapie miasta. Instalacje urban-art, koncerty, rekonstrukcje, wydarzenia o charakterze edukacyjnym, wprowadzenie Wyspiańskiego w obieg wybranych świąt miejskich (Wianki 2018, Święto Wandy w Nowej Hucie)” – zapowiadają organizatorzy. Planowana jest także wystawa czasowa poświęcona Lucjanowi Rydlowi w Muzeum Młodej Polski w Rydlówce (filia oddziału teatralnego MHK, której otwarcie przewidywane jest na 2018 rok). (Barbara Zając, magazyn Karnet)

OK Nasz strona korzysta z plików cookies w celach statystycznych, marketingowych i promocyjnych. Możesz wyłączyć tą opcję w ustawieniach prywatności swojej przeglądarki.