Monumentalny budynek na placu Świętego Ducha (przed którym być może teraz stoisz) to Teatr im. Juliusza Słowackiego, otwarty w 1893 roku jako Teatr Miejski, zaprojektowany w stylu eklektycznym z przewagą elementów neorenesansowych i neobarokowych. Jeśli stoisz od frontu, spójrz nad wejście główne – zobaczysz napis Kraków narodowej sztuce. Warto też zajrzeć do środka, choćby przez szyby w drzwiach. Z kolei na skwerku na tyłach teatru znajdziesz popiersie Michała Bałuckiego, XIX-wiecznego krakowskiego dramatopisarza, autora takich komedii jak Grube ryby i Dom otwarty. W okresie Młodej Polski Teatr Słowackiego był ważnym ośrodkiem artystycznym, szczególnie za sprawą inscenizowanych tu dramatów romantycznych. Na jego scenie wystawiono Nie-Boską komedię Krasińskiego, Dziady Mickiewicza oraz dramaty Juliusza Słowackiego: Złota czaszka, Kordian, Sen srebrny Salomei, Ksiądz Marek. W 1909 roku odbył się tu nawet festiwal poświęcony twórczości tego ostatniego, a teatrowi nadano wówczas jego imię. Na początku XX wieku w repertuarze teatru znalazły się również dramaty Stanisława Wyspiańskiego: Warszawianka, Wyzwolenie, Protesilas i Laodamia, Bolesław Śmiały, Meleager, Zygmunt August, Noc listopadowa, Legion, a przede wszystkim słynne Wesele. Twórczość Wyspiańskiego – dramaturgiczna i reżyserska – i jego nowoczesne myślenie o teatrze zaważyły na randze i prestiżu ówczesnego Teatru Miejskiego.

W 1939 roku Teatr Słowackiego zorganizował na dziedzińcu wawelskim widowisko Hymn na cześć oręża polskiego Ludwika Hieronima Morstina. Tuż po wybuchu II wojny światowej zespół pracował jeszcze kilka tygodni, a następnie został zmuszony do rezygnacji; obiekt przeszedł w ręce teatru niemieckiego. Teatr Słowackiego był ważnym miejscem dla Hansa Franka, który wraz z dowódcami III Rzeszy często zasiadał na widowni w loży cesarskiej zarezerwowanej wyłącznie dla Niemców.

W Teatrze Słowackiego do dziś można podziwiać namalowaną na płótnie kurtynę Henryka Siemiradzkiego – z alegorycznymi wizerunkami Erosa, Psyche, Natchnienia, Komedii i Tragedii. Kurtyna powstała pod koniec XIX wieku i jest rozciągnięta na drewnianych blejtramach jak obraz, przez co w odróżnieniu od większości teatralnych kurtyn nie jest zwijana, lecz podnoszona. Teatr posiada również kurtynę wykonaną na podstawie szkicu Stanisława Wyspiańskiego z 1892 roku. Jej uroczyste odsłonięcie odbyło się w 2018 roku. Można ją zobaczyć w trakcie spektaklu dla dzieci i młodzieży o krakowskich losach tego artysty Kwiat paproci w reżyserii Jakuba Krofty. 

Obecny repertuar Teatru Słowackiego jest bardzo różnorodny – od klasyki europejskiego dramatu po teksty współczesne, a do współpracy zapraszani są ważni polscy reżyserzy, m.in. Radek Rychcik, Wojtek Klemm, Wiktor Rubin, Michał Borczuch i Cezary Tomaszewski. 

Spektaklom często towarzyszą napisy w językach angielskim i ukraińskim oraz tłumaczenie na język migowy.

Zobacz także: Teatr im. Juliusza Słowackiego