Festiwal Gra z Kantorem 2024: Belgia – Podwójność
poniedziałek, 4 listopada 2024 - piątek, 15 listopada 2024
Ile Kantora w Belgii, a ile Belgii w Kantorze – na takie pytania będziemy odpowiadać od 4 do 15 listopada 2024. „Gra z Kantorem” jest obecna w Cricotece od 2018 roku. Celem wydarzeń, początkowo mających postać cyklu projekcji spektakli teatralnych opatrzonych wnikliwymi analizami pierwszej kuratorki programu, Anny Róży Burzyńskiej, jest prezentacja związków współczesnego teatru z wątkami, ideami lub zabiegami formalnymi obecnymi w twórczości scenicznej Tadeusza Kantora.
Rok temu nadaliśmy projektowi większą dynamikę, kondensując go w dwutygodniowy festiwal, a jednocześnie różnicując formy prezentacji. Łącznikiem wszystkich wydarzeń pozostaje kontekst regionalny: w edycji z 2023 roku hiszpański, w tym roku – belgijski. Kuratorką tegorocznej odsłony jest Karolina Czerska.
Przyjrzymy się różnym odcieniom belgijskiej PODWÓJNOŚCI, poczynając od dwóch regionów – Flandrii i Walonii, po dwa aspekty – racjonalny i melancholijny – belgijskiej duszy.
PROGRAM
4 listopada (poniedziałek)
Otwarcie Festiwalu i spotkanie z Tale of Tales, twórcami VR Cricoterie
Cricoteka, sala teatralna, godz. 18.00, wydarzenie w języku polskim i angielskim, tłumaczone na język polski, wstęp wolny
4-10 listopada
VR Cricoterie – wirtualna symulacja autorstwa Tale of Tales
Michaël Samyn i Auriea Harvey (duet artystyczny Tale of Tales działający w Gandawie) stworzyli w Cricoterie wirtualną przestrzeń, która stawia uczestnika przed pytaniem o status obiektów i postaci w wirtualnym świecie. Projekt wprowadza użytkownika gry w świat sztuki Tadeusza Kantora i pozwala na swobodną manipulację przedmiotami i postaciami ze spektakli Teatru Cricot 2. Projekt powstał w ramach rezydencji artystów w Domu Twórczości Tadeusza Kantora i Marii Stangret w Hucisku we współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza, Fundacją im. Tadeusza Kantora oraz VAF.
Cricoteka, sala edukacyjna, bilety w cenie 10 zł (do kupienia tylko w kasie)
Otwarcie: 4 listopada, godz. 18:00
Dostępność: 5–10 listopada, godz. 11.00–19.00
5 listopada (wtorek)
Wieczór z Maeterlinckiem
Prelekcja oraz projekcja dwóch spektakli na podstawie dramatów Maurice’a Maeterlincka.
W trakcie prelekcji Karoliny Czerskiej zostaną przywołane zasadnicze koncepcje belgijskiego noblisty, które zrewolucjonizowały światowy teatr XX i XXI w. (tragizm codzienności, teatr androidów, dramat statyczny).
Wnętrze – projekcja spektaklu w reżyserii Wojtka Rodaka
Spektakl na podstawie dramatu Maeterlincka został zrealizowany w 2020 r. w ramach cyklu „Młodzi w Starym” w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie. Ze względu na pandemię praca nad spektaklem przebiegała online, a jej rezultat był prezentowany publiczności jedynie trzykrotnie – również za pośrednictwem internetu. Była to pierwsza od lat realizacja sceniczna dramatu Maeterlincka w polskim teatrze. Co ważne, po przekład sprzed stu lat sięgnął reżyser najmłodszego pokolenia, wówczas student reżyserii, obecnie nagradzany reżyser i dramatopisarz.
Teatr Nieruchomy/Dom Maeterlinck – projekcja spektaklu w reżyserii Thoma Luza
Spektakl będący pierwszą realizacją szwajcarskiego reżysera w Belgii, w rodzinnym mieście Maeterlincka, Gandawie, miał premierę w 2023 r. w teatrze NTGent. Powstał na podstawie tekstów teoretycznych i dramatów Maeterlincka. Reżyser zaplanował przestrzeń wizualną i dźwiękową w spektaklu, konfrontując się z postulatem Maeterlincka o ograniczenie obecności żywego aktora na scenie.
Twórcy obu spektakli mierzą się z koncepcją przestrzeni zamkniętej, statycznej, dającej złudne poczucie bezpieczeństwa.
Cricoteka, sala teatralna, godz. 18.00, prelekcja w języku polskim, Wnętrze w języku polskim, Teatr Nieruchomy/Dom Maeterlinck w języku niderlandzkim i francuskim, z angielskimi napisami, wstęp wolny.
6 listopada (środa)
Kantor, Ghelderode, lalki i marionety – dyskusja
Joanna Braun, Karol Suszczyński, Włodzimierz Szturc
Prowadzenie: Karolina Czerska
Rozmowa będzie dotyczyć tradycji teatru lalkowego w Belgii i w Polsce, a także dwóch wystawień dramatów Michela de Ghelderode’a w Teatrze Groteska. W 1970 r. Farsę o śmierci, która o mało nie umarła reżyserował aktor Teatru Cricot 2, Stanisław Rychlicki, który ponadto zagrał w tym spektaklu, a w 1991 r. belgijski reżyser Jules van Houtte zrealizował Słońce zachodzi. W spotkaniu wezmą udział współtwórcy tych dwóch dzieł, odpowiedzialni za inscenizację, scenografię i tłumaczenie tekstu: Joanna Braun i Włodzimierz Szturc.
Teatr Groteska, Sala Kopułowa, godz. 18.00, dyskusja w języku polskim, z tłumaczeniem na polski język migowy, wstęp wolny.
Dyskusja będzie również transmitowana na Facebooku Cricoteki.
9 listopada (sobota) i 10 listopada (niedziela)
Daleko od Linden – spektakl w reżyserii Giuseppe Lonobile na podstawie dramatu Veroniki Mabardi
Spektakl został po raz pierwszy wystawiony w 2015 r. i od tego czasu jest regularnie wznawiany. Był pokazywany m.in. w programie Off Festiwalu Teatralnego w Awinionie, gdzie zebrał świetne recenzje. Ta kameralna inscenizacja bazuje na biografiach dwóch babek autorki sztuki i jest zapisem (na podstawie nagranych przez autorkę rozmów) niemożliwego dialogu między nimi – niemożliwego chociażby z przyczyn językowych; jedna z babek mówiła wyłącznie w języku flamandzkim, druga, francuskojęzyczna Belgijka – nie znała flamandzkiego. Różnice językowe to tylko jedna ze składowych niezwykle skomplikowanych kwestii tożsamościowych, z którą do dziś borykają się Belgowie.
Cricoteka, sala teatralna, godz. 18.00, spektakl w języku francuskim z polskimi napisami, bilety w cenie 50/30 zł
9 listopada (sobota)
Spotkanie z twórczyniami i twórcami spektaklu Daleko od Linden
Valérie Bauchau, Véronique Dumont, Giuseppe Lonobile, Veronika Mabardi
Prowadzenie: Justyna Michalik-Tomala
Dyskusja będzie dotyczyć wątków ważnych dla powstawania spektaklu i dla szerszych kontekstów belgijskiej dramaturgii ostatnich kilkunastu lat. Jednym z punktów wyjścia będą doświadczenia autorki dramatu, której biografia splotła się z zamieszkami narodowościowymi w Lowanium na początku lat 70. XX w. W sztuce Daleko od Linden postać wnuka przywołuje na scenę swoje babki, dwie silne postaci kobiece, pochodzące z zupełnie odmiennych środowisk. Historia intymna zostaje wpisana w historię uniwersalną. Podczas dyskusji ważnym wątkiem będą podobne zabiegi zrealizowane przez Kantora w Wielopolu, Wielopolu, a także związki między uniwersalnym odczytaniem obu spektakli a uruchomionymi w nich wątkami autobiograficznymi.
Cricoteka, sala teatralna, godz. 20.00, rozmowa w języku francuskim, tłumaczona na język polski, wstęp wolny
Spotkanie będzie również transmitowane na Facebooku Cricoteki.
14 listopada (czwartek)
Spotkanie z Lukiem Percevalem
Prowadzenie: Dorota Semenowicz
Luk Perceval, jeden z najważniejszych współczesnych belgijskich reżyserów teatralnych, tak mówił o doświadczeniu zetknięcia ze spektaklami Cricot 2: „To był teatr, który na całe dnie, jak u kogoś szalonego, opanował mój umysł, nie tylko z powodu obrazów, ale też uczuć, jakie we mnie wywołał. Wiedziałem, że jest to taki rodzaj teatru, takie doświadczenie, jakie sam chciałbym realizować”. Rozmowa będzie dotyczyć m.in. ważnych dla Percevala inspiracji teatralnych oraz specyfiki teatru flamandzkiego.
Cricoteka, sala teatralna, godz. 19.30, rozmowa w języku angielskim, tłumaczona na język polski, wstęp wolny
Spotkanie będzie również transmitowane na Facebooku Cricoteki.
15 listopada (piątek)
Wieczór z Janem Lauwersem i Needcompany
Prelekcja Anny Róży Burzyńskiej, pomysłodawczyni i kuratorki pierwszych edycji Gry z Kantorem, oraz projekcja spektaklu The Blind Poet Needcompany na podstawie tekstu, ze scenografią i w reżyserii Jana Lauwersa (2015).
Jan Lauwers, czołowa postać przemian w teatrze flamandzkim w latach 80. XX w., podobnie jak Tadeusz Kantor wywodzi się ze sztuk wizualnych. Prelekcja wprowadzi w konteksty istotne dla twórczości Lauwersa i działalności zespołu Needcompany.
Cricoteka, sala teatralna, godz. 19.00, prelekcja w języku polskim, spektakl z polskimi napisami, wstęp wolny
4-17 listopada
Wystawa fotografii ze spektakli Cricot 2 autorstwa Carlosa Dekeyrela
Dopełnieniem wizualnym festiwalu będzie wystawa czarno-białych fotografii autorstwa belgijskiego artysty grafika Carlosa Dekeyrela, który udokumentował legendarne spektakle teatru Cricot 2: Umarłą klasę (Gandawa, 1977) i Wielopole, Wielopole (Paryż, 1980).
Prezentacja multimedialna przygotowana przez zespół Archives & Musée de la Littérature w Brukseli, dotycząca życia i twórczości Maurice’a Maeterlincka, z wykorzystaniem archiwaliów z kolekcji AML.
Cricoteka, foyer, wstęp wolny
Otwarcie: 4 listopada, godz. 18.00
Dostępność: wtorek-niedziela, godz. 11.00-19.00
Wydarzenia towarzyszące:
7 listopada (czwartek)
Poésie à la voix et à la basse
Wieczór z poezją Veroniki Mabardi i muzyką Karoliny Czerskiej połączony z premierą polskiego wydania dramatu Veroniki Mabardi Daleko od Linden w tłumaczeniu Karoliny Czerskiej.
Księgarnia Lokator, godz. 19.00, wiersze czytane w języku francuskim, wstęp wolny
12 listopada (wtorek)
Wykład Karoliny Czerskiej: Michel de Ghelderode. Teatr okrucieństwa
Instytut Filologii Romańskiej UJ (al. Mickiewicza 9A, sala B505), godz. 13.30, wykład w języku polskim
13 listopada (środa)
Wykład Agnieszki Kukuryk: René Kalisky. Przewrotne oblicza totalitaryzmów XX wieku w teatrze
Uniwersytet Komisji i Edukacji Narodowej (ul. Podchorążych 2, sala 30), godz. 17.00, wykład w języku polskim
15 listopada (piątek)
Wykład Przemysława Szczura: Antoine Pickels. Dramaty kłirowe
Uniwersytet Komisji i Edukacji Narodowej (ul. Podchorążych 2, sala 30), godz. 17.00, wykład w języku polskim
Program edukacyjny
9 listopada (sobota)
Podczas warsztatów będziemy działać na różnych płaszczyznach w przestrzeni. Przyjrzymy się naszym odbiciom i podwoimy się za pomocą plastycznych środków wyrazu. Dwie niezależne grupy uzupełnią się wzajemnie. Stworzymy instalację plastyczna, którą będzie można podziwiać w holu Cricoteki.
10.30-11.30
Odbicia w przestrzeni
Warsztaty dla dzieci w wieku 2–3 lat / Kalejdoskop sztuki
12.00-13.00
Podwójne ciała
Warsztaty dla dzieci w wieku 4–8 lat / Machina sztuki
Prowadzenie: Luna Sawka
Cricoteka, hol na poziomie -1, warsztaty w języku polskim, bilety w cenie 30 zł dla dziecka, rodzic wchodzi za darmo.
Bilety do kupienia w kasie oraz na stronie bilety.cricoteka.pl
Cricoteka Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora
ul. Nadwiślańska 2
Kolejne odsłony stałej wystawy w dawnej elektrowni prezentują najważniejsze idee w twórczości Tadeusza Kantora.
Tadeusz Kantor (1915-1990) – jeden z najważniejszych artystów i reformatorów teatru XX wieku – od początku miał idée fixe stworzenia własnego muzeum. Miejsca, w którym osiągnięcia Teatru Cricot 2 będą upamiętnione, a fotografie, scenografie i obiekty ze spektakli – prezentowane szerokiej publiczności. Chciał zarazem, aby Cricoteka pełniła także funkcję instytutu naukowego. Powołując do życia archiwum, tak pisał o jego zadaniach: „jest jedynym gwarantem przetrwania tej twórczości, utrwalenia jej w świadomości społecznej, przekazania jej w stanie dynamicznym następnym pokoleniom”.
Przez ponad 20 lat archiwum Cricoteki pełniło swoją funkcję, udostępniając dokumenty, recenzje, teksty naukowe, fotografie, liczne nagrania audio oraz wideo materiałów związanych z twórczością Tadeusza Kantora i Teatru Cricot 2. Pierwsza siedziba Cricoteki powstała w 1982 roku na ulicy Kanoniczej 5, na trakcie królewskim nieopodal Wawelu. Archiwum funkcjonowało na Kanoniczej do 2014 roku, później Cricoteka przeniosła się do nowej siedziby na ulicy Nadwiślańskiej, pozostawiając do dyspozycji zwiedzających jedynie pracownię Tadeusza Kantora przy ulicy Siennej.
Obecna siedziba Cricoteki to nowoczesny budynek obejmujący przestrzeń pod i nad starą podgórską elektrownią (obecnie służącą za siedzibę archiwum Cricoteki oraz salę teatralną). Bryła została wewnątrz podzielona na dwie części. Jedna poświęcona jest wyłącznie twórczości Kantora: w kolejnych odsłonach prezentowane są tu rysunki, kostiumy i obiekty, nagrania spektakli, wywiady. W drugiej organizowane są zbiorowe i indywidualne wystawy czasowe artystów, którzy w różny sposób nawiązują/nawiązywali artystyczny dialog z dziełem Kantora lub też byli dla niego ważni i inspirujący (m.in. Christian Boltanski, Oskar Schlemmer, Druga Grupa, Sarkis Zabunyan, Maria Stangret-Kantor, Teatr Cricot). W Cricotece odbywają również warsztaty, wykłady, projekcje archiwalnych spektakli, a także pokazy współczesnego teatru. Interdyscyplinarny charakter instytucji ma na celu zapewnienie twórczości Kantora nieustannego dialogu ze współczesną sztuką. Ponadto Cricoteka kontynuuje gromadzenie, digitalizację oraz udostępnianie archiwaliów.
Do Cricoteki należy także Galeria-Pracownia Tadeusza Kantora przy ul. Siennej 7, w której artysta spędził ostatnie lata życia. Zwiedzić tu można pokój, który służył mu jako dom i miejsce pracy, oraz galerię, w której prezentowane są jego cykle rysunkowe.
Sprawdź aktualne ceny biletów: https://cricoteka.pl/pl/ceny-biletow/
Wstęp wolny we środy
Polecamy
Fabryka prezentów. Chwila wytchnienia, magia tworzenia
sobota, 7 grudnia 2024, 10:00
Dziady
poniedziałek, 25 listopada 2024, 19:00 - sobota, 25 stycznia 2025
Jarmark Bożonarodzeniowy 2024
piątek, 29 listopada 2024 - środa, 1 stycznia 2025
Oko malarza. Tadeusz Kuntze
piątek, 29 listopada 2024 - niedziela, 2 marca 2025